سلیمانی, صدیقه, عالی عباس آباد, یوسف, آریان, حسین. (1397). تطبیق دو مفهوم «تعلیم» و «تربیت» بر اساس آراء غزالی و عنصرالمعالی. پژوهشنامه ادبیات تعلیمی, 10(38), 55-84.
صدیقه سلیمانی; یوسف عالی عباس آباد; حسین آریان. "تطبیق دو مفهوم «تعلیم» و «تربیت» بر اساس آراء غزالی و عنصرالمعالی". پژوهشنامه ادبیات تعلیمی, 10, 38, 1397, 55-84.
سلیمانی, صدیقه, عالی عباس آباد, یوسف, آریان, حسین. (1397). 'تطبیق دو مفهوم «تعلیم» و «تربیت» بر اساس آراء غزالی و عنصرالمعالی', پژوهشنامه ادبیات تعلیمی, 10(38), pp. 55-84.
سلیمانی, صدیقه, عالی عباس آباد, یوسف, آریان, حسین. تطبیق دو مفهوم «تعلیم» و «تربیت» بر اساس آراء غزالی و عنصرالمعالی. پژوهشنامه ادبیات تعلیمی, 1397; 10(38): 55-84.
تطبیق دو مفهوم «تعلیم» و «تربیت» بر اساس آراء غزالی و عنصرالمعالی
1استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور گرمسار
2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور سمنان
3استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران (نویسنده مسئول)
چکیده
تحلیل تطبیقی دو مفهوم «تعلیم» و «تربیت» بر اساس آراء ابوحامد محمد غزالی توسی و عنصرالمعالی، رویکردهای خاصی را در شیوهها و روش تعلیم و تربیت نشان میدهد. با اینکه موضوع فکر و روش خِردورزی غزالی، در ظاهر بر اساس مبانی تعلیمی و تربیتی انسان نیست، تأمل در متن نوشتههایش، وجود و ظهور چنین پدیدۀ تربیتیتعلیمی را نشان میدهد؛ بهگونهای که حجم بیشتر کتاب کیمیایسعادت را همین مباحث تشکیل میدهد. عنصرالمعالی بهعنوان امیرزادۀ آل زیار، نیز چنین رویکردی به مبانی تربیتی انسان دارد. تلاش پژوهشگر عمدتاً متمرکز بر یافتههای دو متن کیمیای سعادت و قابوسنامه و تطبیق آن با ایدههای مفاهیم تعلیم و تربیت از دیدگاه جامعهشناسی بوده است. یافتههای پژوهش حاضر که به روش تحلیلیتوصیفی انجام یافته، نشان میدهد که کتابهایی مانند کیمیای سعادت و قابوسنامه، بستر مناسبی برای طرح تفکرات و راهکارهای جامعهشناسیِ تعلیم و تربیت و بروز آن در جامعه است. متفکر دانشمندی همانند غزالی توسی و عنصرالمعالی سعی کردهاند تا با استفاده از ابزار «داستان»، «تمثیل» یا «حکایت»، به مبانی شناخت نفس انسان، تربیت نفس و تربیت خِرَد و راهکارهای پیشرفت و رشد انسان در قالب نظام تعلیمی و تربیتی اشاره کنند.
35. یلمهها، احمدرضا، و مسلم رجبی (1393)، «تأثیرپذیری گلستان سعدی از آموزههای تعلیمی قابوسنامه»، پژوهشنامۀ ادبیات تعلیمی، سال ششم، شمارۀ ۲۱، 1ـ28.
36. یوسفی، غلامحسین (1371)، تصحیح و تعلیقات قابوسنامه، تهران: علمی.
37. Anshel, Mark H and Mitchell Smith (2013), "The Role of Religious Leaders in Promoting Healthy Habits in Religious Institutions", Journal of Religion and Health, Vol. 52, No. 1.
38. Nielsen, Donald A. (2004), "Transformation of Society and the Sacred in Durkheim,s Riligious Sociology", in: Richard K. Fenn (Editor), The Blackweii Companion to Sociology of Religion, Blackwell publications.