1 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد
2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد
چکیده
پادشاهی، در باور و فرهنگ ایرانیان، مدّت‌ها فرّه‌ای ایزدی به حساب می‌آمد. شاهان گرچه به مددِ زر و زور یا به طریق موروثی بر اریکة قدرت تکیه می‌زدند، در حقیقت حکومت را هدیه‌ای از جانب پروردگار و حقّ مسلّمِ خود می‌دانستند. اگر ما نیز این عقیدة نااستوار را، صحیح فرض کنیم، باید بگوییم کمتر پادشاهانی در طول تاریخ وجود داشته‌اند که قدر این موهبت الهی را دانسته و از آن در جهت منافع و مصالح جامعه استفاده کرده باشند. بیشتر آن‌ها کسانی بوده‌اند که برای استمرار قدرتمندی خود، بر زیردستان ستم کرده، امنیتِ مالی و جانی آن‌ها را قربانی خواسته‌های سیری‌ناپذیرِ خود کرده‌اند.
در این گفتار، با توجه به متون ادبی قرن چهارم تا هفتم هجری به ویژگی‌های یک حکومت آرمانی پرداخته‌ایم تا دانسته شود که حکومت چگونه باید رفتار کند تا همگان آرامش و امنیت را حس کنند و از رفاهی نسبی برخوردار باشند؛ سپس به یادکردِ اخلاق و منشِ پادشاهانی پرداخته‌ایم که بنا به روایت شاعران و نویسندگانِ این دوره، از عدالت و دادگری بهره‌ای داشته‌اند و ردّ پای حاکمیت صحیح در زندگیشان دیده شده‌است. بدیهی است آنچه از نظر می‌گذرانید، شواهدی است که از متون ادبی استخراج شده؛ بنابراین می‌تواند در مقایسه با حکومت‌های آرمانی‌ای که از زبانِ متفکران و جامعه‌شناسان معرفی شده، مورد بررسی قرار بگیرد.
Ideal Government
From the viewpoint of authors and poets of 4th-7th centurt
نویسندگان [English]
Masih Bahramian1؛ maram bolouri2
1* Assistant professor of the Persian language and literature, Islamic Azad University, Najafabad branch
2** Ph.D. student in the Persian language and literature, Islamic Azad University, Najafabad branch
چکیده [English]
Kingship was considered as a divine glory for a long time in the culture and beliefs of Iranians. Although kings used to rely on their power by the aid of their wealth and oppression or by inheritance, they regarded the rights of governing as a gift of God and their own indisputable rights. Even if we verify this unstable idea, we should mention that there have been few kings in the history that appreciated the divine blessing to use it for the interests and benefits of the community. Most of them were the ones that used to oppress their subordinates for the continuity of their power and sovereignty, and sacrificed the peoples' safety and financial securities for their own insatiable desires. Our aim in this article is to point out to the characteristics of an ideal government by relying on 4th to 7th century (A.H.) literature in order to indicate how a government should behave to the community, for the people to feel peacefulness and security, to have a relative welfare. Then, we have dealt with recalling the behavior and moral of the kings, who according to narrations of the poets and authors of that era benefitted justice and fairness, and proper governance has been seen in their life. Clearly, what you are observing includes evidences extracted from literature contexts that could be compared with ideal governorships introduced by the philosophers and sociologists.
کلیدواژه‌ها [English]
Ideal kings, Ideal government, Justice
مراجع
1- نهج‌البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، تهران : علمی وفرهنگی .
2- افلاطون. (1386) . جمهور، ترجمة فؤاد روحانی، تهران: علمی و فرهنگی.
3- بلعمی، ابوعلی محمد .(1380) . تاریخ بلعمی، تصحیح ملک الشعراء بهار، به کوشش محمد پروین گنابادی، تهران: زوّار.
4- ناشناخته، بهار ، محمد تقی(مصحح) . (1314 ) . تاریخ سیستان ، تهران :زوار.
5- بیهقی، ابوالفضل.(1378) . تاریخ بیهقی، به کوشش خلیل خطیب رهبر، تهران: زریاب.
6- راوندی، مرتضی .(1364) . تاریخ اجتماعی مردم ایران، ج4، تهران: امیرکبیر.
3- [?] ; 1925 ; History of Sistan , verified by Malik al-Shoara Bahar, Zavar library
4- Balami, Abu ali Mohammad ; 2001; Balami Histori, verified by Malek al-Shoara Bahar, edited by Mohammad Parvin Gonabadi, 1st edition, Zavar publications
ابتدای صفحه