1استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور
چکیده
پژوهش حاضر به دنبال تأیید این پیش فرض است که سعدی در بوستان سعی در تبیین ایدئولوژی تعلیم تحذیری دارد. شیخ مصلحالدین مخاطب را آن قدر منفعل میبیند که میتواند اخلاق را با شیوه ترسانیدن از عواقب سوء آموزش دهد. برای توجیه این امر از شگردهایی بهره میگیرد و برای استحکام کلام خود، اشعارش را با آیات و احادیث الهی میآمیزد تا بر تأثیر سخن بیفزاید. شاعر با عنایت به فضای فرهنگی ایران و نیز مسائل تاریخی و اجتماعی آن روزگار، تعلیمات و اندرزهای خود را با کمک ابزار انذار به مخاطبان اعلام میکند و در مقابل روحیه انفعالی مردم عصر خویش، از موضع قدرت به پشتوانه دین و مقبولیت فرهنگی به وعظ میپردازد. برای اثبات این منظور با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف به بررسی ابیات سعدی در بوستان میپردازیم. تحلیل گفتمان در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین انجام میشود که در خلال آن به بررسی انتخابهای زبانی سعدی و همچنین تبیین شرایط اجتماعی حاکم بر آن دوره میپردازیم.
Warning Instruction of Sa’di inBustanthrough Critical Discourse Analysis ofFairclough
نویسندگان [English]
Mehdi Norooz1؛ Farangis Farhood2
1Assistant Professor, Persian language and literature, Islamic Azad University, Neishaboor Branch.
2PhD student, Persian language and literature, Islamic Azad University, Neishaboor Branch.
چکیده [English]
The present study seeks to confirm the assumption that Sa’di is trying to implement the ideology of warning instruction. In the meantime, he sees audience so passive that ethics could be taught by warnings about the negative consequences of behaviors. To justify this, he uses some artistry and to offer a blend of his poem sand Quranic verses and Hadiths to increase the impact of his words. Considering the cultural space of the Iran, as well as historical and social issues of that day, he offers his trainings and advices by means of warning to the audiences; and against the passive mood of the people of his time, he preaches from an authority position with the support of religion and Cultural popularity. To prove this, by an approach of critical discourse analysis of Fairclough, we review the odes of Sa’di in Bustan. Discourse analysis is done in three levels of description, interpretation and explanation and a scrutiny of verbal choices of Sa’di and an explanation of the social conditions of that period is given
کلیدواژهها [English]
Sa’di, Bustan, warning, instruction, critical discourse analysis of Fairclough
12- شهبازی، ایرج. (1378). تجزیهوتحلیلگفتمانیومتنیغزلیاتعاشقانه سعدی. پایان نامه کارشناسی ارشد. شیراز: دانشگاه شیراز.
13- صفا، ذبیحالله. (1363). تاریخ ادبیات در ایران. تهران: فردوسی
14- صیاد کوه، اکبر و کوهنجانی، لیلا. (1392). بررسی شیوههای ترغیب و تحذیر در گلستان سعدی. پژوهش نامه ادبیات تعلیمی دانشگاه آزاد اسلامی دهاقان. شماره 19. ص.ص. 130- 95.
15- صاحبی، سیامک، فلاحی، محمدهادی و نسترن توکلی.(1389). بررسی و نقد روایی گلستان بر اساس نظریة تحلیل انتقادی گفتمان. پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شماره 16. ص.ص. 133-109.
16- فتوحی، محمود. (1390). سبکشناسی. تهران: سخن.
17- فرکلاف، نورمن. (1379). تحلیل انتقادی گفتمان. گروه مترجمان. تهران: مطالعه و تحقیقات رسانهها.
18- میرفخرایی، تژا. (1383). فرایند تحلیل گفتمان. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها.
20- ون دایک، تئون ای. (1382). مطالعاتی در تحلیل گفتمان: از دستور متن تا گفتمان کاوی انتقادی. ترجمه پیروز ایزدی و دیگران. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز تحقیقات رسانهها.